වැලිකඩ පොලිස් භාරය යටතේ සිටිය දී 'මරණයට පත්ව' තිබෙන සත්සර නිමේෂ් : මෙතෙක් අප දන්නේ මොනවා ද?

'මං හොරෙක් නෙමෙයි, මං හොරෙක් නෙමෙයි කියන එකත් ඇහිලා තියෙනවා' කොළඹ පෞද්ගලික රෝහලක රැක බලාගැනීම පිළිබඳව පාඨමාලාවක් හදාරමින් සිටියදී පොලිස් භාරයට ගත් සත්සර මිය යාම සම්බන්ධ විස්තරය ඔහුගේ මවගේ වැඩිමහල් සහෝදරිය (ලොකු අම්මා) වන නිලංකා ඉඳුනිල් බීබීසි සිංහල සේවයට විස්තර කළා ය.

"අපි දන්නෙත් නැහැ තාම මේක හරියට ම කියන්න. අපිට පොලිසියෙන් කියපු තොරතුරු විතරයි අපි දන්නේ. පොලිසියට 119 ගහලා කට්ටියක් මෙයාව භාර දීලා තියෙනවා. මෙයා වත්තකට පැනලා කලබල ඇති කළා කියලා. ඊට පස්සේ පොලිසියෙන් අරගෙන ඇවිල්ලා, පොලිසිය කියන විදහට මෙයා හිටියේ හොඳ සිහියෙන් නෙමෙයි, නිකං ඔළුව හොඳ නැහැ වගේ දඟලනවා, කලබලයි, කෑගහනවා... එහෙම තත්ත්වයක හිටියේ කියලා පොලිසියෙන් කියනවා.

ඒ අතරතුර ළමයාට යාළුවෙක් කතා කරලා තියෙනවා. එතකොට ඇහිලා තියෙනවා ලොකු කලබලයක සද්දයක්. 'මං හොරෙක් නෙමෙයි, මං හොරෙක් නෙමෙයි' කියන එකත් ඇහිලා තියෙනවා. 'පොලිසියට අඬගහන්න, එතකොට ඔයාලට තේරෙයි, මේ මහත්තයාගෙන් අහන්න,' ගගා කෑගහලා තියෙනවා. ඊට පස්සේ ඒ පුතා අම්මාට (සත්සරගේ මවට) කියලා තිබුණා මල්ලිට මොකක් හරි කරදරයක් ඇන්ටි පොඩ්ඩක් බලන්න කියලා," ඇය අප හා පැවසුවා ය.

'ළමයාව ගැට ගහලා හරි තියාගන්න'

එම දැනුම් දීමට අනුව සත්සර නිමේෂ්ගේ මව ඔහුට දුරකතන ඇමතුමක් ලබා දී ඇති අතර එයට ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත්තේ, පොලිස් නිලධාරියෙකු යැයි අනුමාන කරන බව නිලංකා ඉඳුනිල් කියා සිටියා ය.

"පොලිසියේ එක්කෙන් වගේ තමයි කතා කරලා තිබුණේ, මෙයා ගොඩක් කලබල කරනවා, මොකක් හරි වෙලා වගේ දඟලනවා හරියට, මෙල්ල කරගන්න බැහැ කියලා. ඊට පස්සේ එයා (සත්සරගේ මව) කියලා තියෙනවා ගැටගහලා, හරි දම්වැල් දාලා හරි තියාගන්න. බදුල්ලේ ඉඳන් උදේ එන්න ඕනේ. එළි වෙද්දි එනවා, ගහන්න එපා ළමයට, ළමයාව ගැට ගහලා හරි තියාගන්න කියලා, කලබලයි කිව්ව නිසා," ඇය තවදුරටත් සිදුවීම පිළිබඳව පැහැදිලි කළා ය.

'කිසි ම තොරතුරකුත් නැහැ, ළමයා පෙන්නලත් නැහැ, කූඩුවෙත් නැහැ'

සත්සර නිමේෂ් පොලිස් භාරයට ගෙන මෙම සිදුවීම සිදුව ඇත්තේ අප්‍රේල් 1 වන දා රාත්‍රියේ වන අතර සත්සර ගේ මව 2 වන දා උදෑසන වන විට වැලිකඩ පොලිසිය වෙත පැමිණ තිබේ.

"උදේ 7යි ගාණට මෙයා පොලිසියටත් ඇවිල්ලා. ඒ ආපු වෙලේ ඉඳන් කිසි ම තොරතුරකුත් නැහැ, ළමයා පෙන්නලත් නැහැ, කූඩුවෙත් නැහැ, මොකක්වත් නැහැ. පස්සේ අපිත් 12 විතර වෙනකොට ගියා පොලිසියට. කොහොම හරි මෙයා වටින් ගොඩින් තමයි දැනගෙන තියෙන්නේ ළමයා නැති වෙලා කියලා. ඊට පස්සේ කියලා තියෙනවා එයාට රෑ අමාරු වෙලා මෙන්ටල් හොස්පිටල් එකට අරගෙන ගියා කියලා. ඒකට දාලා තමයි මැරුණේ කියලා. නමුත් අපි හම්බ වුණා එයාව හොස්පිටල් එකට භාර ගත්ත ඩොක්ටර්. එයා කිව්වා හොස්පිටල් එකට ගේනකොට ළමයා මැරිලා, පපුවේ රස්නේ විතරයි තිබ්බේ කියලා," යැයි නිලංකා ඉඳුනිල් බීබීසි සිංහල වෙත පැවසුවා ය.

සත්සර 'කරදරයක' වැටී ඇති බව දැනගත් මිතුරා

සත්සර නිමේෂ් පොලිස් භාරයට පත් වූ දිනයේ යම් ගැටලුවකට මුහුණ දී ඇති බවට මුලින් ම දැනගෙන ඇති ඔහුගේ සමීපතම මිතුරෙකු වන තේනුක ගමගේ බීබීසි සිංහල සේවයට එදින සිදුවීම විස්තර කළේ ය.

"රෑ 8:03ට වගේ මම මෙයාට කෝල් එකක් ගත්තා. එතකොට ෆෝන් එක අන්සර් කළා. හැබැයි මෙයා කතා කළේ නැහැ. මට බැක්ග්‍රවුන්ඩ් එකෙන් ලොකු කලබලයක් ඇහුණා. මෙයා කෑගහනවා, 'මම හොරෙක් නෙමේ,' කියලා ගොඩක් බෙරිහන් දෙනවා වගේ තමයි කෑගැහුවේ. 'මම හොරෙක් නෙමෙයි, අර මහත්තයාගෙන් අහන්න, අපි පොලිසි යං,' ඒ වගේ දේවල්."

ඉන් පසු තේනුක නැවත ඇමතුමක් ලබා දී ඇති අතර එවර ද දුරකතනයට ප්‍රතිචාර දැක්වුව ද සත්සර කතා කර නොමැති ඇති අතර පසුබිමේ සිදුවිම් පමණක් ඇසී ඇත.

'අම්මේ මම විනාසයි පොලිසියට යනවා'

"ඒ එක්කම මම එයාගේ අම්මට කෝල් කළා. එතකොට රෑ 8:07යි වෙලාව මට මතක විදිහට. අම්මේ මල්ලිට මෙහෙම ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා මට හිතෙන විදිහට, කෝල් කරලා බලන්න කියලා. එතකොට එයා කෝල් කරලා තිබ්බා. එයා ඊට පස්සේ මට ආපහු ගත්තා, පුතේ එයා කියනවා අම්මේ, 'මම විනාසයි, පොලිසියට යනවා,' වගේ කතාවක් ෆෝන් එක අන්සර් කරලා අම්මට කතා කරලා තිබ්බා."

ඉන් පසු දුරකතනයට ප්‍රතිචාර නොමැති වීම හේතුවෙන් සත්සරගේ මව විසින් ඔහු සිටින ස්ථානයක් සොයා ගැනීමට කොළඹ අවට පොලිස් ස්ථාන කිහිපයකට දුරකතන ඇමැතුම් ලබා දෙනු ලැබීමෙන් අනතුරුව අවසානයේ වැලිකඩ පොලිස් භාරයේ තම පුතු ඉන්නා බව සොයා ගෙන තිබුණු බව තේනුක ගමගේ සඳහන් කළේ ය.

'මානසික රෝගයක් තිබුණා නම් ඔය කෝස් එක කරන්නත් බැහැ'

මිය ගිය සත්සර නිමේෂ් මානසික රෝගයක් සඳහා ප්‍රතිකාර ලබා ගත් හෝ මානසික රෝගයක් නොතිබුණු පුද්ගලයෙකු බව නිලංකා ඉඳුනිල් මෙන් ම තේනුක ගමගේ ද සඳහන් කළේ ය.

"එහෙම කිසි ම මානසික රෝගයක් තිබ්බේ නැහැ. මානසික රෝගයක් තිබුණා නම් ලංකා හෝස්පිටල් එකේ ඔය කෝස් එක කරන්නත් බැහැ. මම හිතන්නේ ලංකා හෝස්පිටල් එකේ කට්ටියටත් තේරෙන්න එපැයි අපිට වඩා මෙයාට මානසික රෝගයක් තියෙනවා කියලා," යැයි ඔහු පැවසීය.

කුණු බක්කියෙන් හමුවූ කලිසම

"එයාගේ බඩු ටික පොලිසියෙන් භාර ගන්නකොට මෙයා ඇඳන් හිටපු දිග කලිසම තිබ්බේ නැහැ. පස්සේ මෙයාගේ අම්මට හම්බ වෙලා තියෙනවා පැත්තක තිබුණ ඩස්ට්බින් එකක මෙයා ඇඳන් හිටපු දිග කලිසම," සත්සරගේ මිතුරා තේනුක ගමගේ සඳහන් කළේ ය.

මෙම සිදුවීමෙන් අගතියට පත් පාර්ශවයට අවශ්‍ය නීතිමය සහය ලබා දීම සඳහා සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුව ඉදිරිපත්ව සිටින අතර එහි විධායක අධ්‍යක්ෂ නීතිඥ සේනක පෙරේරාගෙන් මේ පිළිබඳව බීබීසි සිංහල සේවය විමසා බැලීය.

"දවල් තමයි අම්මා දැනගෙන තියෙන්නේ මෙයා මැරිලා කියලා. ඊට පස්සේ අම්මා ඒ ගැන ප්‍රශ්න කරලා තියෙනවා, මෙයා ඇඳගෙන හිටිය කලිසම පවා පොලිසියේ කුණු බක්කියක තිබිලා තියෙනවා. කපපු කෙස් වගයකුත් තිබිලා තියෙනවා," ඔහු පැවසීය.

හිසේ සහ කලවා ප්‍රදේශයේ තැලීම්

මරණ පරීක්ෂණයේදී මරණයට හේතුව නිශ්චිතව සඳහන් කර නැතිමුත් ඔහුගේ සිරුරේ හිසේ සහ කලවා ප්‍රදේශයේ තැලීම් ඇති බවට හෙළිව ඇති අතර වැඩිදුර පරීක්ෂණ සඳහා සිරුරේ කොටස් රජයේ රස පරීක්ෂක වෙත යොමු කර ඇතැයි නීතිඥවරයා පැවසීය.

"ශ්‍රී ලංකාවේ පොලිසියට තමන් ගහපු බෙරේ, එහෙම නැතිනම් තමන්ගේ ක්‍රමේ නවත්වගන්න බැරි තත්ත්වයක් තමයි අපි දකින්නේ. පොලිසියේ හරියට තියෙනවා වධහිංසාව සහ එවැනි ක්‍රියා," යැයි ඔහු සඳහන් කළේ ය.

මෙම සිද්ධිය පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසම දැනුවත් කළ බව ද නීතිඥවරයා කියා සිටියේ ය.

'මානසික ආබාධයකින් පෙළෙන බව' නිරීක්ෂණය වූ බව පොලිසිය කියයි

සත්සර පොලිස් භාරයට ගැනීම සහ ඔහු මිය යාමේ සිදුවීම මාධ්‍ය හරහා වාර්තා වීමෙන් පසුව පොලිස් මාධ්‍ය කොට්ඨාසය විසින් අප්‍රේල් 3 වන දා නිවේදනයක් නිකුත් කර තිබේ.

එහි දැක්වෙන්නේ, අප්‍රේල් මස 1 වන දින රාත්‍රී කාලයේදී වැලිකඩ පොලිස් වසමේ නාවල ප්‍රදේශයේ නිවසකට පුද්ගලයෙකු ඇතුළු වී සිටින බවට වැලිකඩ පොලිසියට ලද තොරතුරක් අනුව වැලිකඩ පොලිස් ස්ථානයේ නිලධාරීන් කණ්ඩායමක් විසින් එම ස්ථානයට ගොස් විමර්ශන ආරම්භ කර ඇති බව ය.

එම පුද්ගලයා පොලිස් නිලධාරීන්ගේ ප්‍රශ්න කිරීමේදී ඔහු "යම් මානසික අබාධයකින් පෙළෙන පුද්ගලයෙකු බවට නිරීක්ෂණය වන ආකාරයෙන් හැසිරීම හේතුවෙන්" ඔහුගේ ආරක්ෂාව සඳහා වහා ම පොලිස් ස්ථානය වෙත ඉදිරිපත් කර ඇති බව ද එම නිවේදනයේ සඳහන් කර ඇත.

පොලිස් ස්ථානයේදී එම පුද්ගලයා "කලහකාරී ලෙස හැසිරෙමින් සිර මැදිරිය ආශ්‍රිතව බිත්තේ ඔහුගේ ශරිරයේ කොටස් වද්දා ගනිමින් නිලධාරින්ට පාලනය කර ගත නොහැකි ආකාරයෙන් හැසිරී" ඇති බව ද පොලිස් නිවේදනයේ දැක්වෙයි.

අනතුරුව පොලිස් නිලධාරීන් "මහත් පරිශ්‍රමයක් දරා" අදාළ සැකකරු මුල්ලේරියාවේ පිහිටි ජාතික මානසික සෞඛ්‍ය ආයතනයට ඇතුළත් කිරීමට පියවර ගෙන ගෙන ඇතැයි එහි තවදුරටත් දැක්වේ.

"මෙම සැකකරු රෝහලේ ප්‍රතිකාර ලබමින් සිට පසුදින අළුයම් කාලයේදී මියගොස් ඇති අතර මෘත දේහය සම්බන්ධයෙන් පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණය සිදු කිරීමට නියමිතව ඇත," යනුවෙන් පොලිස් මාධ්‍ය නිවේදනයේ සඳහන් කර ඇත.

මිය ගියේ රෝහලට ඇතුළත් කරන්න පෙර ද? පසු ද?

"පොලිසියෙන් කියනවා කලබල කරපු නිසා හොස්පිටල් අරන් ගියා කියලා. හොස්පිටල් එකෙන් කියනවා එනකොටත්, ඩොක්ටර්ට මම පර්සනලි කතා කරා ම ඇහුවා ම කිව්වා එයා එනකොටත් ඕල්මෝස්ට් ඩේඩි කියලා. සිහියත් නැහැ එහෙම කියලා," යැයි සත්සරගේ මිතුරු තේනුක ගමගේ පැවසීය.

මිය ගිය සත්සරගේ පාර්ශවය සඳහන් කරන්නේ, ඔහු රෝහලට ඇතුළත් කරන විටත් මිය ගොස් තිබුණු බවට වෛද්‍යවරු පැවසූ බව ය.

ඒ පිළිබඳව බීබීසි සිංහල සේවය පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි බුද්ධික මනතුංගගෙන් විමසීමක් කළේ ය.

එවැනි පරස්පර තොරතුරු ඉදිරිපත් වන විට එහි සත්‍යතාව දැනගත හැකි වන්නේ, පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණ වාර්තා අනුව බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා සඳහන් කළේ ය.

"මෙයාව හොස්පිටල් එකට එක්කන් ගිය නිලධාරියත් පැය එක හමාරකට අධික කාලයක් එතන ඉඳලා තියෙනවා. ඒ ඉන්නකොට තමයි පසු දා උදෑසන, ඒ කියන්නේ රාත්‍රී 12න් පස්සේ මිය ගිහින් තියෙන්නේ. මෙයාව අපි ගෙනල්ලා, අපි ඇතුළත් කරනකොට මම හිතන්නේ රෑ 11ට විතර වෙලා. පහුවෙනි දා රෑ 12ත් 1ත් අතර වගේ කාලයක, හොස්පිටල් එකට ගිහිල්ලා පැය එකහමාරකට විතර පස්සේ මෙයා මිය ගිහිල්ලා තියෙනවා කියලා තමයි මට පොලිසිය පැත්තෙන් කියන්නේ."

පහර දීමක් සිදුවෙලා තියෙනවා ද?

නුගේගොඩ කොට්ඨාස අපරාධ විමර්ශන කාර්යාංශය මගින් මේ පිළිබඳව විමර්ශනයක් ආරම්භ කර ඇති අතර මේ දක්වා කරන ලද විමර්ශනයෙන් පහර දීමක් පිළිබඳව තොරතුරු වාර්තා නොවන බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා පැවසීය.

"විමර්ශනයේ මේ දක්වා තිබෙන කරුණු අනුව නම් පහර දීමක් සිද්ධ වෙලා නැහැ. මොකද හේතුව මෙයා පොලිසියට ගෙනල්ලා පොලිසිය තුළ ඉඳලා තියෙන්නේ විනාඩි 20ක් 25ක් වගේ කෙටි කාලයක් විතරයි. ඒ වගේ ම මේ වෙලාවේ සිරමැදිරියේ සැකකරුවෝ 16කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් ඉඳලා තියෙනවා. ඒ ඔක්කොමත් මේ සිද්ධිය දැකලා තියෙනවා.

"අර සැකකාරයොත් කියනවා මෙයා ප්‍රචණ්ඩකාරි ලෙස හැසිරුණා, බිම පෙරළුණා, බිම තිබ්බ පඩිපෙළකත් ඔළුව ගහගන්න ගියා, එහෙම වුණා කියලා ඒගොල්ලො කියනවා," ඔහු පැවසීය.

කෙසේ වෙතත් තවදුරටත් මෙම සිදුවීම සම්බන්ධව විමර්ශන ක්‍රියාත්මක බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක, ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි බුද්ධික මනතුංග බීබීසි සිංහල සේවය වෙත වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කළේ ය.

උපුටා ගැනීම : BBC සිංහල සේවය